SEBİLÜRREŞAD DERGİSİ 1071 ARALIK SAYISI

BİR EĞİTİMCİ OLARAK MEHMET AKİF ERSOY

Osmanlı Devleti’nin en buhranlı döneminde yaşamış şair, yazar, gazeteci, fikir adamı Mehmet Akif Ersoy (1873-1936), İmparatorluk coğrafyasının içinden geçtiği zor süreç için çözüm bulmaya çalışır. Özellikle II. Abdülhamid dönemi içinde aydınlar, yönetime karşı tavır alırlar ve bu durum adeta Osmanlı’nın yıkılma sürecini de hızlandırmış olur. Büyük bir buhranın yaşandığı bu dönemde çözüm arayan Mehmet Akif, maarif ile ilgili şiirler ve makaleler kaleme alır. İdealindeki gençliği de “Asım’ın Nesli” şeklinde bir proje olarak ortaya koyar. Gençliğin ve halkın eğitimi hususunda onun kadar duyarlı ve gerçekçi bir ikinci mütefekkir yoktur. Akif’in ideal bir eğitimcide bulunması gereken engin bilgi, doğruluk, zekâ, etkin kişilik, objektiflik, tevazu, ikna ve hitabet kabiliyeti, öğretim metotlarına vukufiyet gibi vasıflara sahip olması, onun bir eğitimci yönünün de bulunduğunu göstermektedir. Eğitimciliğin en zor taraflarından biri de hiç şüphesiz insanı, toplumu tanıma problemidir. Akif kadar insanı, toplumu iyi tanıyan, vatan ve milletinin dert ve sıkıntılarıyla ilgilenen, bunları kuvvetle söyleyen önde gelen şairimizdir. Akif, Türk gençliğine Asım’ın şahsında yol gösterirken, marifet ve fazilete ehemmiyet verilmesi tavsiyesinde bulunur. Marifet; ilim, teknik, bilgi, beceri ve maharet iken fazilet, yüksek ahlâktır. Yeni gençlerin özellikle marifet ve fazilet vasfının kazandırılarak yetiştirilmesini ister.

Milli mücadeleye gönülden inanan, bize öz benliğimizi ve değerlerimizi hatırlatan Akif’in, ilahî müjdeyi duyarak bin bir zahmetle yazdığı İstiklal Marşı ve diğer şiirlerindeki her bir kelimenin özel bir değere sahiptir. Mehmet Akif’in, Safahat’ında ve İstiklal Marşı’nda vermek istediği eşine az rastlanan mesajları doğru ve düzgün anlamak elzemdir.

Mehmet Akif, çok güçlü şairliğinin yanında çok büyük bir mütefekkirdir. Kendisi Avrupa’ya bir gezi yapar, epeyce dolaşır, Türkiye’ye döndüğünde dostları derler ki : “Akif Bey, yediğin içtiğin senin olsun; ne gördün, ne ettin oraları bize bir anlat bakalım.”  Akif Bey der ki  : “Uzun söze hacet yok, işleri var dinimiz gibi, dinleri var işimiz gibi” der. Akif’e göre formül ortadadır. Toplumun disipline edilmesi lazımdır. Eğitimden, bilimden ve teknikten yana bıraktığımız, elimizi gevşettiğimiz değerlere yeniden sımsıkı sarılmamız gerekir.

Sebilürreşad Dergimizin Aralık 2021 sayısında “Bir Eğitimci Olarak Mehmet Akif” özel sayısında soy isim sıralamasına göre şu akademisyen yazarlarımızın makaleleri yer alıyor. Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Muhammet Sani ADIGÜZEL “GENÇLİĞE İSTİKLÂLİN TÜRKÇE SÖYLENİŞİ”, Tarihçi-Yazar ve İstanbul Vefa İlim Yayma Vakfı Lisan Yurdu Müdürü Zafer BİLGİ, “ÇOK YÖNLÜ EĞİTİMCİ MEHMET AKİF”, Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Rıdvan CANIM, “MEHMED ÂKİF ERSOY’DAN HATIRALAR - FIKRALAR – NÜKTELER”,  “Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Süleyman DOĞAN, “MEHMET AKİF’İN “ASIM’IN NESLİ” EĞİTİM MODELİ”, “Dumlupınar Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa GÜNEŞ, “EĞİTİMCİ BİR BİLGE VE İSTİKLAL MARŞI ŞAİRİ OLARAK MEHMET AKİF ERSOY”, Yalova Üniversitesi, İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Fethi GÜNGÖR “CEHALET İLLETİNİ EĞİTİMLE YENMEK”, Eğitimci-yazar Ali Erkan KAVAKLI “MEHMET AKİF ERSOY’UN EĞİTİM VE AHLAK ANLAYIŞI”, Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nuran ÖZLÜK, “HASTA YATAĞINDA DAHİ ÖRNEK ŞAHSİYET MEHMET AKİF ERSOY”, Aksaray Üniversitesi Öğretim Üyelerinden Prof. Dr. Muhammed SARI ve Doç. Dr. Savaş KARAGÖZ, “BİR EĞİTİMCİ OLARAK MEHMET AKİF”, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. İdris Nebi UYSAL, “ÖRNEK ŞAHSİYET ÖRNEK PORTRE: MEHMET AKİF ERSOY” ve İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Emek ÜŞENMEZ, “ÂKİF’İN  “ÇANAKKALE ŞEHİTLERİ” ŞİİRİNDE EĞİTİM, DİL VE ÜSLÛP”,  başlıklı makalelerinden dolayı teşekkür ediyorum. Ayrıca derginin yazı ailesinden; Nizameddin Duran, Selahaddin Uzan, Özcan Ünlü, Nureddin Durman, İsmail Mansur Özdemir, Fatma Türk Toksoy, Saleh Sultansoy, Müftüzade Ahmet Akgül, Yunus Emre Altuntaş, Cevat Akkanat, Berat Sarıtop, Murat Soyak, Mehmet Baş, Mehmet Ali Abakay, Eyyüp Azlal, Kibar Ayaydın, Bekir Oğuz Başaran ve tabiki bu özel sayının hazırlanmasına vesile olan Genel Yayın Yönetmeni Fatih Bayhan’a teşekkür ederim.

Doç. Dr. Süleyman Doğan